Top 12 Monsoon Treks in Maharashtra – महाराष्ट्रातील 12 सर्वोत्तम मान्सून ट्रेक्स

पावसाळ्यात सह्याद्रीतील ट्रेकिंग हा एक वेगळाच अनुभव असतो. पश्चिम घाटावरील किल्ले आणि पर्वतांमध्ये एक वेगळीच जादू उलगडते. महाराष्ट्रात ट्रेक करण्यासाठी (Monsoon Treks in Maharashtra) पावसाळा हा सर्वोत्तम ऋतू आहे. सर्व परिसर हिरवागार झालेला असतो, पायवाटा ओलांडून पाण्याचा प्रवाह, धबधबे बनून गर्जना करत डोंगराच्या कड्यवरुन खाली कोसळतात. जंगलात तुम्हाला वेगवेगळ्या आकाराची आणि रंगांची फुले जंगलात दिसतात. वेगवेगळे पक्षी, खारुताई , सांप दिसू शकतात. किल्ल्यावरील तलाव हे थंड आणि स्वच्छ पाण्याने भरलेले असतात. पावसाळ्यात सह्याद्रीतील ट्रेकिंग म्हणजे पावसाच्या जादूचा पुरेपूर आनंद लुटणे. पावसाळ्यात करता येणाऱ्या सर्वोत्तम १२ ट्रेक्स ची माहिती (Top 12 Monsoon Treks in Maharashtra) आपण घेऊ या.

Top 12 Monsoon Treks in Maharashtra – महाराष्ट्रातील 12 सर्वोत्तम मान्सून ट्रेक्स

नाणेघाट – Naneghat

जुन्नर आणि पुणे जिल्ह्याजवळील एक डोंगरी खिंड, जुन्नर आणि कल्याण दरम्यान व्यापारी मार्ग म्हणून या खिंडीचा मोठ्या प्रमाणावर वापर केला जात असे. खरे तर ‘नाणे’ म्हणजे नाणे आणि ‘घाट’ म्हणजे पास. किंबहुना, लेण्यांमध्ये सातवाहन राजवटीत वापरले जात असलेले शिलालेख आढळतात. नाणेघाट ट्रेकिंग नंतर जर तुमच्याकडे वेळ आणि इच्छा असेल,तर तुम्ही येथून जवळ असणाऱ्या जीवधन किल्ल्याला भेट देऊ शकता.

ट्रेकिंग डिफकल्टी: मध्यम

कसे पोहोचायचे : टोकावडे / वैशाखरे गाव. कल्याणहून माळशेज घाटाकडे जाणाऱ्या बसेस वैशाखरे येथे थांबतात. कंडक्टरला विनंती केल्यास थेट टोकावडे फाट्यावर उतरू शकता .

राजगड – Rajgad

राजगड ट्रेक हा महाराष्ट्रातील सर्वात सुंदर ट्रेक (Monsoon Treks in Maharashtra) असून पावसाळ्यात ट्रेक करण्यासाठी खूपच उत्तम आहे. किल्ल्याचा समृद्ध इतिहास आणि मंत्रमुग्ध करणाऱ्या स्थापत्यकलेमुळे हा किल्ला पश्चिम घाटातील इतर किल्ल्यांच्या तुलनेत वेगळा आहे. राजगड किल्ला ट्रेकिंग करताना तुम्ही 4,250 फूट उंचीवर पोहोचले असल्याने, तिथून तुम्हाला सह्याद्री पर्वतरांगांचे विहंगम दृश्य दिसते. राजगड ही 26 वर्षे छत्रपती शिवाजी महाराजांची राजधानी होती, त्यानंतर ते रायगडावर स्थलांतरित झाले. पावसाळ्यात किल्ल्याचे सौंदर्य आणि परिसर मंत्रमुग्ध करणारा असतो.

ट्रेकिंग डिफिकल्टी: सोपे किंवा मध्यम
कसे पोहोचायचे: गुंजवणे गाव (हे गाव पाली मार्गावर आहे.)

माणिकगड – Manikgad

महाराष्ट्रातील माणिकगड गावात डोंगरावर वसलेला माणिकगड किल्ला सुमारे 1,878 फूट उंच असून तिन्ही बाजूंनी अभेद्य आहे. दक्षिणेकडूनच वरच्या भागात जाता येते. माणिकगड किल्ला, खर्‍या अर्थाने किल्ला नव्हता तर चेकपोस्ट होता. तथापि, ढासळलेल्या तटबंदीसह देखील त्याच्या उत्कर्षाच्या काळातील भव्यतेची कल्पना करता येते. किल्ल्यात प्रवेश करताना एक जीर्ण दरवाज्यावर गणेशाचे नक्षीकाम केलेले आहे. या किल्ल्यातून कर्नाळा शिखर आणि प्रबळगड किल्ला दिसतात तसेच आजूबाजूच्या दरीचे अतिशय सुंदर दृश्य दिसते.

ट्रेकिंग डिफिकल्टी: सोपे किंवा मध्यम.
कसे पोहोचायचे: खांडस गाव. खांडसला येथे जाण्यासाठी, कर्जत किंवा नेरळ रेल्वे स्टेशनवरून खाजगी ऑटो आणि जीप उपलब्ध आहेत.

टकमक किल्ला – Takmak Fort

घनदाट जंगलाने वेढलेला हा किल्ला, 12व्या शतकात बांधलेला असून, नैसर्गिकरित्या मुख्य टेकडीपासून वेगळा झालेला आहे. वसई तहसीलमध्ये स्थित या किल्ल्याच्या पायथ्यापर्यंत जाणे सोपे असले तरी किल्ल्यावर प्रवेश करणे तितके सोपे नाही. ट्रेकर्सना पूर्वेकडील प्रवेशद्वार आणि शिखरावर जाण्याचा मार्ग शोधणे आव्हानात्मक वाटते. येथे जाताना अनुभवी ट्रेकर्स किंवा सकवार गावातून स्थानिक गाईड नक्की बरोबर न्यावेत. ट्रेकिंग करून संध्याकाळी 5 च्या आधी सकवारला परत यावे. कारण त्यानंतर सार्वजनिक वाहतूक शोधणे खूप कठीण होते.

ट्रेकिंग डिफिकल्टी : मध्यम

कसे पोहोचायचे : सकवार गाव. विरार एसटी स्टँडवरून बसने शिरसाड नाका आणि तेथून टमटमने सकवार गावात पोचावे.

कळसूबाई – Kalasubai 

कळसुबाई हे महाराष्ट्रातील सर्वोच्च शिखर असले, तरी तेथे जाण्यासाठी पायवाट चांगल्या प्रकारे विकसित केलेली आहे आणि काही ठिकाणी शिडी लावल्या आहेत, ज्यामुळे ट्रेकर्सना शिखरावर जाणे सोपे होते. 5,400 फूट उंचीवर पोहचल्यावर तुम्हाला ढगांमध्ये फिरण्याचा अविस्मरणीय अनुभव मिळू शकतो. पावसाळ्यात हे शिखर नेहमीच ढगांनी झाकलेलं असतं.

ट्रेकिंग डिफिकल्टी: मध्यम
कसे पोहोचायचे: बारी गाव. तुम्ही कसारा रेल्वे स्थानकापासून खाजगी वाहनाने बारीपर्यंत पोहचू शकता.

 

हरिश्चंद्रगड – Harishchandragad

महाराष्ट्रातील अहमदनगर जिल्ह्यातील हरिश्चंद्रगड हा सहाव्या शतकातील किल्ला असून महाराष्ट्रातील सर्वात आव्हानात्मक ट्रेकपैकी एक आहे. पावसाळयात नळी वाट किंवा तारामती घळ मार्गे ट्रेक करण्यापेक्षा खिरेश्वर मार्गे किंवा पाचनई मार्गे माथ्यावर जाणे शक्य आहे. हरिश्चंद्रगड किल्ल्याचे मुख्य आकर्षण म्हणजे कोकण कडा, जवळजवळ 1800 फूट उंच असलेला हा कडा नागाच्या फण्यासारखा असून तेथून तुम्हाला आजूबाजूच्या टेकड्यांचे विहंगम दृश्य दिसते. येथे वारे खूप जोराने वाहत असल्याने ट्रेकर्सने अत्यंत सावधगिरी बाळगणं खूप महत्वाचं आहे. किल्ल्यावर अकराव्या शतकात खोदलेल्या लेणी आहेत.

ट्रेकिंग डिफिकल्टी: सोपे/मध्यम/अवघड
कसे पोहोचायचे/स्टार्टिंग पॉईंट: खिरेश्वर मार्गासाठी माळशेज घाटानंतर खुबी फाटा आणि पाचनई मार्गासाठी पाचनई गाव.

देवकुंड धबधबा -Devkund Waterfall

भिरा धरणाच्या सभोवतालच्या जंगलात खोलवर असलेले एक निर्जन ठिकाण. देवकुंड धबधबा काही वर्षांपूर्वीपर्यंत लोकांना अज्ञात होता. कुंडलिका नदीचा उगम येथूनहोतो असे मानले जाते. या धबधब्यावर पोहचल्यावर तुम्हाला सुखद अनुभव मिळतो.

ट्रेकिंग डिफिकल्टी : सोपे किंवा मध्य.
कसे पोहोचायचे : भिरा गाव. पनवेल रेल्वे स्थानकावरून पालीला जाण्यासाठी बस पकडा आणि पालीहून भिरा गावात जाण्यासाठी ऑटो भाड्याने मिळतात.

 

भीमाशंकर ट्रेक- Bhimashankar Trek

भीमाशंकरची पायवाट, ही सर्व ट्रेकर्समध्ये नेहमीच्या आवडीची आहे. पावसाळ्यातही हा ट्रेक तुम्हाला अविस्मरणीय अनुभव देतो. भीमाशंकरचा ट्रेक तुम्हाला थेट वन्यजीव अभयारण्याच्या मध्यभागी घेऊन जातो. जंगलात ट्रेक करत असताना, तुम्हाला विविध प्रकारचे पक्षी, लंगूर आणि स्पॉटेड डिअर दिसतील. जर तुम्ही भाग्यवान असाल, तर तुम्हाला कदाचित ‘शेकरू’ किंवा मलबार जायंट स्क्विरल देखील दिसू शकतात.
तुम्ही स्वतः किंवा फारसे अनुभवी नसलेल्या मित्रांसोबत पहिल्यांदा ट्रेकिंग करत असाल, तर शिडी घाटाचा आव्हानात्मक मार्ग टाळून गणेश घाटाचा मार्ग अवलंबवावा.

ट्रेक डिफिकल्टी : सोपे किंवा मध्यम

कसे पोहोचायचे : खांडस गाव. खांडस येथे जाण्यासाठी कर्जत किंवा नेरळ रेल्वे स्टेशनवर खाजगी ऑटो आणि जीप उपलब्ध आहेत

 

तोरणा किल्ला – Torana Fort

शिवरायांनी वयाच्या १६ व्या वर्षी जिंकलेल्या पहिल्या किल्ल्याला त्याच्या प्रचंड आकारामुळे प्रचंडगड असे नाव पडले. तथापि, या प्रचंड आकारापेक्षा या ट्रेकमध्ये किल्ल्याचा आकार, इतिहास आणि लोककथा असेही बरेच काही आहे. पावसाळ्यात या ट्रेक ने जाणे तुम्हाला परिपूर्ण ट्रेक चा अनुभव देऊ शकतो. तोरणा किल्ल्याच्या माथ्यावरून ढगांचे आच्छादन थोडेसे मोकळे झाल्यावर, तुम्हाला खडकवासला धरण, सिंहगड, रायरेश्वर, भटगर, महाबळेश्वर, रायगड, प्रतापगड आणि मकरंगगड या परिसराची झलक दिसते.

अडचण: कठीण

कसे पोहोचायचे : वेल्हे गाव. पुण्याहून साताऱ्याकडे जाणारी बस पकडा आणि नरसापूर फाट्यावर उतरा, तेथून तुम्हाला वेल्हेला जाण्यासाठी शेअर जीप मिळेल.

प्रबळगड – Prabalgad

पनवेल आणि माथेरान दरम्यान वसलेल्या प्रबळगडाच्या पश्चिमेस चंदेरी आणि पेब हे किल्ले आहेत, तर उत्तरेस कर्नाळा किल्ला आहे. प्रबळगड किल्ल्यावरील ट्रेक, हा पावसाळ्यात करता येणारा (Monsoon Treks in Maharashtra) उत्तम ट्रेक आहे. प्रबळगडावरून प्रसिद्ध कलावंतीण दुर्गच्या पायऱ्यांचे दृश्य पाहून तुम्ही आश्चर्यचकित होऊ शकता. या वाटेने जाताना तुम्ही ट्रेकचा मनमुराद आनंद घेऊ शकता . पावसाळ्यात, डोंगराच्या तोंडावर दगडी पायऱ्यांवरची निसरडी चढण अत्यंत जोखमीची आहे.

अडचण: सोपे
कसे पोहोचायचे : ठाकूरवाडी. पनवेल एसटी स्टँड येथून बसेस उपलब्ध आहेत

हरिहर किल्ला – Harihar Fort

हरिहर किल्ला महाराष्ट्रातील नाशिक जिल्ह्यात आहे. हा किल्ला समुद्रसपाटीपासून 3,676 फूट उंचीवर आहे. किल्ला यादवकालीन असून ज्या टेकडीवर बांधला आहे, पायथ्याच्या गावातून आयताकृती आकाराचा दिसतो. हरिहर किल्ल्याचे आकर्षण म्हणजे गडाच्या माथ्यावर जाण्यासाठीच्या उत्तम अवस्थेतील 80 अंश उंच आयकॉनिक पायऱ्या. किल्ल्यावर भगवान हनुमान, शिव आणि नंदीच्या मूर्ती आणि एक लहान तलाव आहे.
ट्रेकिंग डिफिकल्टी: मध्यम

कसे पोहोचायचे : कोटमवाडी गाव

विसापूर आणि लोहगड किल्ला – Visapur & Lohgad Fort

पावसाळ्यातील सर्वात सोप्या ट्रेकपैकी (Monsoon Treks in Maharashtra) एक म्हणजे विसापूर ट्रेक. विसापूर ट्रेक नवशिक्या ट्रेकर्ससाठी पसंतीचा ट्रेक आहे, या ट्रेक ने जाताना असंख्य धबधबे दिसतात. मुंबई-पुणे एक्स्प्रेस हायवेच्या जवळ असलेल्या भाजे गावातून ही पायवाट सुरू होते. तसेच भाजे लेणी, लोहगड किल्ल्यावरून परतीच्या वाटेवर थोड्या अंतरावर आहेत. त्यामुळे तुमच्याकडे वेळ असल्यास तुम्ही दुसऱ्या शतकातील या लेण्या पाहायला विसरू नका.
ट्रेकिंग डिफिकल्टी: सोपी
कसे पोहोचायचे: मुंबई पुणे द्रुतगती मार्गावरील भाजे गाव

Read More

Top Five wettest places in India